Muzeum - Nadwiślański Park Etnograficzny
Skansen usytuowany został u podnóża Góry Zamkowej pokrytej pięknym lasem bukowym (rezerwat przyrody). Na jej szczycie wznosi się średniowieczny, dawny zamek biskupów krakowskich - Lipowiec, zachowany w stanie tzw. trwałej ruiny.
Budowę skansenu rozpoczęto w 1968 r. z inicjatywy Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Krakowie i Muzeum w Chrzanowie. W marcu 1973 r. powołano Nadwiślański Park Etnograficzny, który razem z lipowieckim zamkiem stał się oddziałem chrzanowskiego Muzeum i był nim do 31.12.2006 roku. Dzisiaj, w skansenie obejrzeć można 22 obiektów budownictwa drewnianego pochodzących z terenów leżących po obu stronach Wisły na zachód od Krakowa aż po Przemszę.
Na obszarze blisko 5 hektarów rozmieszczono wśród malowniczo wznoszącego się i opadającego terenu zagrody chłopskie z sadami i ogródkami warzywnymi, obiekty związane z wiejską produkcją rzemieślniczą, kościół z dzwonnicą, zespół małomiasteczkowy i inne przykłady architektury wsi nadwiślańskiej.
Do zespołu małomiasteczkowego, zlokalizowanego w zachodniej części Parku, należą: dom podcieniowy z Alwerni (1825 r.), dom o charakterze podmiejskim przeniesiony z Chrzanowa (1807 r.), jedno- kondygnacyjny spichlerz dworski pochodzący z Kościelca (1789 r.) oraz karczma z Minogi (XIX w.), jedyna rekonstrukcja w skansenie.
Wśród zabudowań wiejskich wymienić warto między innymi takie obiekty, jak modrzewiowa chałupa sołtysia
z Przegini Duchownej (1862 r.), z bogatym wnętrzem wyposażonym w oryginalne sprzęty; dom mieszkalny pochodzący z Przeciszowa (1843 r.) z oborą i składzikiem, i z warsztatem szewskim w kuchni; interesujący dom z Podolsza, stanowiącego niegdyś centrum wikliniarskie w dolinie Wisły z warsztatem wikliniarskim i ekspozy -
cją wyrobów z wikliny. We wschodniej części skansenu znajduje się zagroda w typie okołu, przeniesiona
ze Staniątek, pochodząca z 1895 roku.
Na kompleks sakralny składają się: szesnastowieczny kościół z Ryczowa, odznaczający się dużymi walorami architektonicznymi, kryjący we wnę -
trzu piękną późniejszą polichromię i cenne organy oraz dzwonnica z Nowej Góry (1778 r.) i stodoła plebańska z Regulic.
Obraz wsi nadwiślańskiej uzupełniają: olejarnia z Dąbrowy Szlacheckiej
z oryginalnymi stępami, prasą i naczyniami na olej, kuźnia przeniesiona
z Liszek i młyn wodny w budowie pochodzący z końca XIX w., a przenie -
siony z Sadka. Najnowszym nabytkiem Skansenu jest zrekonstruowany
w latach 2002 - 2006 dwór z Drogini z 1730r. Jego powstanie to efekt współpracy finansowej Województwa Małopolskiego, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz wszystkich gmin powiatu chrzanowskiego. Obiekt oprócz stałej ekspozycji typowego dworu polskiego, pełni także funkcję konferencyjną i koncertową oraz mieści administrację Muzeum.
Strona muzeum: http://www.mnpe.pl/
Panoramy