Ta strona wymaga Adobe Flash Player i przeglšdarki z włšczonš obsługš JavaScript.

Wirtualne wycieczki

Pyrzyce - Wirtualne Pyrzyce

Pyrzyce chlubią się metryką historyczną jedną z najstarszych w Polsce. W XIX wieku nie brakowało badaczy, którzy identyfikowali je nawet z Viritium (zamiast Piritium?) na mapie Germanii Ptolomeusza z Aleksandrii z II wieku położone na południowy - wschód od ujścia Odry. Gdyby nawet pominąć to skojarzenie, to i tak Pyrzyce wyprzedzają Kraków, Poznań czy Gniezno, bo powstały w początkach IX wieku zabytek piśmienniczy zwany Geografem Bawarskim wymienia plemię Pyrzyczan (Prissani).

Pyrzyczanie dzielili losy pogańskich Pomorzan. Znów w końcu pierwszej ćwierci XII wieku dokonał się nowy podbój Pomorza przez Polskę. Dla chrystianizacji Pomorzan Bolesław Krzywousty skierował misjonarzy na czele z biskupem bamberskim Ottonem. Pierwszym grodem pomorskim odwiedzonym przez misjonarzy w czerwcu 1124 r. były Pyrzyce. Do dziś pamiątką po masowym chrzcie jest Święta Studnia, w 1824 r. obudowana granitowymi blokami według projektu architekta Fryderyka Schinkla.

W ramach księstwa pomorskiego gród a następnie zamek książęcy był w XII - XIII w. ośrodkiem kasztelani, potem wójtostwa krajowego. W latach 1230-40 w pobliżu grodu i podgrodzia powstało miasto nowego typu na wzorach zachodnioeuropejskich, w kształcie owalnym, z systemem dwóch ulic głównych, z obszernym placem targowym w centrum, z czasem ograniczonym przez wybudowanie kościoła sw. Maurycego (dziś pw. Wniebowzięcia NMP) i ratusz.

W XIII w. wzniesiono zachowane w znacznej części umocnienia w postaci wału, fosy (obecnie ogrody działkowe) i kamiennego muru, podwyższanego w XIV w. cegła do wysokości 7-0 m. Do miasta prowadziły dwie bramy potrójnie wieżami i gardzielami z muru strzeżonymi, od północy Szczecińską, od południa Bańską. Niektóre z 46 czatownic w XIV-XV w. rozbudowano i nadbudowano w baszty, z których do dziś zachowały się: w zachodnim ciągu muru Lodowa (dawniej Holsztyńska, Wysoka) i Prochowa, na północy Więzienna od XIX w. Sowią zwana, we wschodnim ciągu Więzienną, dziś Pijacką zwana i Śpiącej Królewny (Bluszczowa).

Po powstaniu miasta dawne podgrodzie od 1250 r. przechodzi sukcesywnie w posiadanie sprowadzonego tam klasztoru augustianek. Zbudowały klasztor i zachowany do dziś ceglany kościół. Po reformacji w XVI w. zorganizowano tam książęcą domenę. Klasztor z czasem rozebrano, kościół był parafialnym wsi Pyrzyce, od XIV w. zwanej Starym Miastem, w 1938 r. dołączonym do miasta.

Miasto powiatowe od XVI w. Rozkwit miasta w XVI w. przerwały zniszczenia okresu wojny trzydziestoletniej (1618 -1648) spowodowane przez wojska cesarskie (austriackie) i szwedzkie. Największy pożar spowodowali Szwedzi w 1634 r. Po likwidacji księstwa pomorskiego (1637) i okresie szwedzkim, od 1653 miasto i okolice należą do państwa brandenburskiego (potem pruskiego), następnie niemieckiego.

Od drugiej połowy XVIII w. miasto rozwija przemysł, zabudowę poza gorsetem fortyfikacji obronnych, które stają się zabytkiem. Powstaje przedmieście południowe. Po włączeniu Pyrzyc w 1882 r do sieci połączeń kolejowych powstaje przedmieście północne.

Opodal w 1882 r. wzniesiono seminarium nauczycielskie, obecny szpital powiatowy. Od 1921 r. budowano nowe osiedle (ob. ul. Ogrodowa, Wojska Polskiego, Jana Pawła II). W związku z napływem rzeszy polskich robotników sezonowych do pyrzyckich majątków rolnych, w 1909 r. powstaje kaplica i parafia katolicka. Powstaje sieć kanalizacyjna, wodociągowa, gazowa. Liczba mieszkańców z około 2-2500 w wiekach średnich wzrasta do ponad 13 tys. w 1939 r.

Przez ponad miesiąc 1945 r. trwały walki o miasto zamienione przez Niemców w twierdzę broniącą dostępu na przedpola Szczecina. Centrum zamienione zostało w sterty gruzów. Zgruchotano m.in. wieżę Bramy Szczecińskiej. Miasto zdobyły 2 marca oddziały 47 Armii Radzieckiej gen. Pierchorowicza. Z powodu zniszczeń siedzibę powiatu już latem 1945 przeniesiono do Lipian. Powróciła od 1950 r. po odgruzowaniu i pierwszej fazie odbudowy. Właściwa rozbudowa trwała od 1956 r., od 1960 r. wznoszono bloki mieszkalne na terenie dawnej starówki. Tam odbudowano kościół główny, kaplicę sw. Ducha (na bibliotekę) i ratusz, do którego przeniosły się władze powiatu istniejącego do 1975 r.
Intensywną odbudowę miasta zakończono w latach 80-tych.

Miasto liczy ponad 13 tys. mieszkańców.wirtualne wycieczki - Wirtualne Pyrzyce