Ta strona wymaga Adobe Flash Player i przeglšdarki z włšczonš obsługš JavaScript.

Wirtualne wycieczki

Szczecin - Katedra św. Jakuba w Szczecinie

Kościół św. Jakuba Apostoła w Szczecinie ufundowany został przez bogatego mieszczanina Beringera z Bambergu i wzniesiony poza obwaro­waniami miasta, na wzgórzu, na wzór znajdującego się w Bambergu kla­sztornego kościoła Benedyktynów pw. św. Michała Archanioła. Wiadomo o tym z dokumentu, z r. 1187, który dotyczył dokonanej przez bpa Zygfryda konsekracji kościoła św. Jakuba Apostoła w Szczecinie, oraz przywilejów nadanych z tej okazji klasztorowi w Bambergu przez tegoż bpa i wdowę po Bogusławie I ­Anastazję, córkę Mieszka III. Benedy­ktyni z Bambergu duszpasterzowali przy kościele św. Jakuba Apostoła od początku do 1525 roku, , czyli do przejęcia go przez protestantow. Siadów pierwotnego kościoła z XII w. nie odnaleziono.

W drugiej fazie rozbudowy kościoła, na przełomie XIII i XIV w., wzniesiono dwu­wieżowy masyw zachodni. Prace obejmowały ponadto przystosowanie obiektu do pokrycia go sklepieniami oraz rozpoczęto budowę bazylikowego chóru czyli prezbiterium. Prace przerwane ok. roku 1320 podjęto znowu w 1375 r., zmieniając koncepcję chóru bazyliko­wego na halowy, z wciągniętymi do wnętrza skarpami. Między skarpami, wokól ambitu, powstał wieniec kaplic o wysokości równej halowemu ambitowi. W latach 1380-1387 w "Libers s. Jacobi" mówi się o poświęceniu tych kaplic, a w dokumencie z 1407 r. wzmiankowany jest nowy chór.

Po 1380 r. do nawy południowej dostawiono rząd kaplic, stosując w miejsce płaskich lizen wystrój dekora­cyjny, charakterystyczny dla warsztatu mistrza Henryka Brunsberga ze Szczecina, co zachowało się do dzisiaj mimo wojen i zniszczeń od południowej strony kościoła.

Ważny dla naszej historii kościoła jest rok 1456, kiedy to runęła wieża połu­dniowa pod naporem huraganu, co pociągnęło za sobą zniszczenie sklepień w przęsłach zachodnich. Prace przy odbudowie wieży, prowadzone przez mistrza Jana Benecke, zakończone zostały w 1503 r. Była to generalna przebudowa masywu zachodniego. Zarzucono tradycyjny układ 2-wieżowy, wprowadzając rozwiązanie 1-wieżowe.

Przy odbudowie korpusu nawowego zmieniono układ przestrzenny na halowy, nawiązując do już istniejącego chóru halowego. Była to największa w dziejach tego kościoła przebudowa.

W 1534 r. sejmik w Trzebiatowie wprowadził jako obowiązującą w księstwie religię luterańską. W wyniku tych zmian patronat nad kościołem św. Jakuba objął książe Ba mim IX, syn Bogusława X i Anny Jagiellonki. Usunięto z duszpasterstwa benedykty­nów, zabijając dwóch z nich razem z kościelnym. W 1677 r., w czasie wojny szwedzko-pruskiej, kościół wraz z wyposażeniem podczas bombardowania został poważnie uszkodzony i zniszczony przez pożar, zniszczenia te doprowadziły do likwidacji wszystkiego co było pokatolickie, między innymi 52 ołtarzy średniowiecznych. W trakcie odbudowy rozpoczętej w 1677 r. świątynia otrzymała barokowe sklepienia, a w latach 1690-1744 nowy, protestancki barokowy wystrój wnętrza: bogato rzeźbioną ambonę, prospekt organowy, 2-kondy­gnacyjny ołtarz z nadstawą sięgającąsklepienia (23 metry wysokości), stalle, świeczniki doskonałej roboty oraz bogaty wystrój kaplic.

W XIX w. wykonano wiele prac remontowych wymieniając gotyckie portąle na neogotyckie. Wieża otrzymała nowY hełm, po zawaleniu się wiosną 1894 roku, i wznosiła się na wysokość 119 metrów. Ostatnia wojna przyniosła olbrzymie straty. Dywanowe naloty angielskie spaliły dzielnice mieszkalne Szczecina, wśród nich 8 kościołów razem z kościołem św. Jakuba Apostoła. Zniszczeniu uległ hełm wieży i więźba dachowa. 75% sklepień, północna część korpusu nawowego i całe protestanckie wyposażenie wnętrza zostało wypa­lone. Odbudowę ruiny kościoła jako katedry rozpoczęto dopiero od chwili wskrzeszcnia diecezji szczecińsko-­kamieńskiej przez Papicża Pawła Vł bullą z dnia 28. VI. 1972r. Odbudowano najpierw część chórową kościoła na ingres pierwszcgo ordynariusza biskupstwa Szczccińsko-Kamieńskiego, bpa Jerzego Stroby. Poświęcenia dokonał ks. Kardynał Stefan Wyszyński 8 pażdzicmika 1972 roku.

Odbudowę kościoła prowadzono wg projektu inż. arch. Stanisława Latoura. Pracami budowlanymi kierował ówczesny proboszcz ks. Julian Janas, inspirowany przez ks. bpa Jerzego Strobę, który odbudowę katcdry uznawał za pierwszoplanową.

Korpus nawowy poświęcony został 8.IX.1974 r. w czasie uroczystej scsji Konferencji Plenarnej Episkopatu Polski, która odbyła się w Szczecinie z okazji 860-lecia chrztu Pomorza Zachodniego. Konsekracja katedry odbyła się 31. V. ł 982 r. a dokonał jej ks. bp Kazimierz Majdań ski. W dniu 23.V.ł983 r. Papież Jan Paweł II obdarzył katedrę św. Jakuba Apostoła zaszczytnym i pierwszym w diecezji tytułem bazyliki. ł ł .VI. ł 987 r. bazylikę nawiedził Ojciec Święty Jan Paweł II podczas III pielgrzymki do Polski. Przed katedrą stoi pamiątkowy krzyż z Jasnych Błoni w Szczecinie, gdzie była papieska celebra. Nad właściwym wyposażeniem wnętrza bazyliki czuwa od 1980 r. ks. inf. Roman Kostynowicz, kustosz katedry i jej proboszcz w latach 1980-88.wirtualne wycieczki - Katedra św. Jakuba w Szczecinie